Święty Hilary z Poitiers

Biskup i doktor Kościoła, ok 310 - 367, wspomnienie dowolne.
Kościół pod tym imieniem kanonizował 5 niewiast i 17 mężczyzn W ich liczbie najgłośniejszy jest św. Hilary z Poitiers. Przyszedł na świat w latach 310-320 z rodziny pogańskiej, znakomitej. W poszukiwaniu prawdy zetknął się z chrześcijaństwem i przyjął Chrzest święty. Potem wszedł w związek małżeński. Jego córką była św. Abra.
Wyróżniał się tak niezwykłą cnotą i mądrością, że pomimo, iż był żonaty, wybrano go biskupem rodzinnego miasta Poitiers, ok. 350 roku. Celibat nie był jeszcze wówczas w Kościele powszechnym zwyczajem.
Nękała wówczas Kościół Chrystusowy herezja ariańska, która zaprzeczała Bóstwa osobie Jezusa Chrystusa. Zdaniem Ariusza Pan Jezus był tylko przybranym Synem Bożym, a nie naturalnym, dlatego nie należy oddawać Mu czci Bożej. Błędy tegoż kapłana zostały potępione na soborze w Nicei w 325 roku, ale po stronie heretyka stanął cesarz Konstancjusz (337-361), syn Konstantego Wielkiego, który nawet zaczął prześladować prawowiernych wyznawców, skazując ich na wygnanie, i więzienie, pozbawiając urzędów kościelnych i państwowych, a nawet skazując ich na śmierć. Pod naciskiem tegoż cesarza odbyły się synody w Arles (353) i w Mediolanie (355), jawnie popierające herezję.
Jak na Wschodzie do największych obrońców czystości wiary należał św. Atanazy z Aleksandrii, tak na Zachodzie był nim św. Hilary z Poitiers. Spotkały go za to represje: został pozbawiony biskupstwa i skazany na banicję aż do Małej Azji (356). Nieustraszony z wygnania pisał listy do wiernych, by ich utwierdzić we wierze świętej. Napisał też kilka rozpraw na tematy, które były atakowane przez arian. Otrzymał piękny przydomek “Obrońcy Galii”, gdyż właśnie przez swoją postawę, kazania i pisma uchronił swoją ojczyznę, Galię (Francję), od herezji. Po powrocie z wygnania czynił, co tylko było w jego mocy, by zabliźnić rany, zadane Kościołowi przez Ariusza i jego protektorów. Jego też zasługą było zwołanie synodu do Paryża (360), na którym biskupi Galii przyjęli wyznanie wiary, ułożone na soborze w Nicei. Żył w wielkiej przyjaźni ze św. Marcinem, biskupem Tours.
Zmarł pod koniec roku 367 lub na początku roku 368. Jego śmiertelne szczątki złożono w bazylice cmentarnej, która dzisiaj nosi nazwę “Św. Hilarego Wielkiego”, w Poitiers. Niestety fanatyczni kalwini dużą ich część zniszczyli (1562). Ocalała ich tylko ta część, która przedtem została umieszczona w kościele Św. Dionizego w Paryżu i druga znaczna część podarowana dla kościoła Św. Jerzego w Le Puy. Te ostatnie relikwie sprowadzono do Poitiers w roku 1693, gdzie doznają szczególnej czci.
Św. Hilary należy do pierwszych wyznawców, którym Kościół na Zachodzie zaczął oddawać cześć publiczną, liturgiczną. Dotąd bowiem było to niemal wyłącznym przywilejem męczenników. Córka Świętego, św. Abra, miała w Poitiers także swój kościół.
W Polsce rzadko spotyka się imię św. Hilarego, a jego kult jest zupełnie nieznany. W liturgii obchodzi się dzisiaj tylko jego dowolne wspomnienie.